اما در دوربین ها مهم ترین قسمتی که باعث می شود یک تصویر با کیفیت داشته باشیم لنز است. لنز شیء استوانه ای شکل که مجموعه ای از عدسی ها را از جنس شیشه و یا پلاستیک در خود جای داده است. این عدسی ها بعد از اینکه نور را از خودشان عبور می دهند آن را به سنسور دوربین می رسانند تا یک تصویر واضح به ما بدهند. در حقیقت لنز ها چشم هر دوربینی هستند که به پرتوهای وارد شده به عدسی ها نظمی خاص می بخشند. پس انتخاب بهترین لنز دوربین اولین قدم برای عکاسی یک عکاس حرفه ای و یا حتی آماتور است. چرا که بدون لنز تصویر واضحی نخواهیم داشت.
انواع لنز دوربین :
بطور کلی انواع لنزها به ۵ دسته تقسیم می شوند :
۱-لنزهای واید(wide-angle lens) : همانطور که از اسم آن مشخص است یعنی زاویه ی دید وسیعی به ما می دهد. لنز واید فاصله ی کانونی کمتر از نوع لنز نرمال دارد به همین دلیل در تصویری که از سوژه به چشم می خورد به نوعی اغراق و تحریف می بینیم. این نوع لنز به دو دسته تخت و فیش آی (fisheye یا چشم ماهی ( تقسیم بندی می شود. لنزهای فیش آی در ابتدا برای عکاسی از آسمان و ستارگان در نظر گرفته می شد و به آنها لنزهایwhole-sky می گفتند. این نوع لنز ها کشیدگی تصویر را بیشتر می کند مثلا خطوط راست را خمیده نشان می دهند و اغلب در عکاسی از طبیعت مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر کاربرد های لنز فیش آی تاری شعاعی ، بزرگنمایی انحنای خطوط زمین ، عکاسی از مناظر عریض ، تغییر پرسپکتیو ، عکاسی از تما سقف یک بنا ، ثبت لند اسکیپ های بزرگ ، عکاسی از آسمان و ستارگان و… می باشد. فاصله ی کانونی آنها بین ۷-۱۶ میلی متر است. به طور کلی لنز های واید باعث کشیدگی و کج نمایی در حاشیه و مبالغه در بزرگنمایی یک تصویر می شود. فاصله ی کانونی لنز واید بین ۵-۴۳ میلی متر است.
۲-لنزهای تله(telephoto lens) : این لنز ها فاصله ی کانونی بیشتری نسبت به لنزهای نرمال دارند پس بر خلاف نوع واید زاویه ی دید بسته تری به ما می دهند و چون در اندازه و ساختار تصویر تغییری به وجود نمی آورند برای عکاسی چهره و عکاسی از فاصله ی دور مناسب هستند. این نوع لنز کمک می کند اشیا یا سوژه ی مورد نظر در فاصله ی کمی از دوربین به نظر بیاید که این خاصیت مناسب برای عکاسی از حیات وحش بوده است که با لنزهایی تحت عنوان سوپر تله گرفته می شود. بسیاری از لنزهای تله دارای لرزشگیر بوده که دغدغه ی بسیاری از عکاس ها می باششد. فاصله ی کانونی آنها حدودا بین ۷۰-۲۰۰ میلی متر است.
۳-لنزهای زوم یا متغیر (zoom lens) : فاصله ی کانونی متغیری دارند به همین دلیل به آنها لنزهای متغیر نیز می گویند. نسبت به سایر لنز ها قیمت مناسب تری داشته و به دو دسته تقسیم می شوند ، لنزهای زوم دستی و لنزهای زوم اتوماتیک. در نوع دستی لنز دارای یه حلقه یا رینگ بوده که با چرخاندن آن فاصله ی کانونی تغییر می کند و در نوع اتوماتیک در درون دوربین موتوری تعبیه می شود که با فشردن دو دکمه ی wide و tele روی دوربین لنز این فرمان را می گیرد تا فاصله ی کانونی را زیاد یا کم کند. به دلیل خاصیت متغیر بودن فاصله ی کانونی شان کاربرد های زیادی دارند ولی معمولا در دوربین های مدار بسته استفاده می شوند.
۴-لنزهای نرمال(normal lens) : این نوع لنز ها تصویری در ابعاد چیزی که با چشم می بینیم به ما می دهد. یعنی اگر با یک لنز نرمال به یه تصویر نگاه کنیم همان چیزی را می بینیم که با چشم خود هم می توانیم آن را ببینیم و در اندازه و ابعاد آن تغییری ایجاد نمی شود. لنز های نرمال یا استاندارد دارای کمترین کجی ، خمیدگی یا اعوجاج هستند. اغلب دیافراگم بزرگی بین f/1.8 تا f/1.4 دارند. در انواع سبک های عکاسی قابل استفاده هستند. فاصله ی کانونی در لنزهای نرمال بین ۵۰-۱۰۰ میلی میتر می باشد.
۵- لنز های خاص : نوعی از لنز ها که موارد استفاده ی خاص و شاید متفاوت تری دارند در دسته ی لنز های خاص قرار می گیرند. برای مثال لنز های ماکرو که بهترین گزینه در بین لنزها برای گرفتن استثنایی ترین تصاویر با نمای بسته یا همان کلوزآپ ها هستند. مثلا تصاویری که از نمای نزدیک چشم حشرات ، قطرات آب و مانند آنها دیده ایم با همین نوع لنز ها گرفته شده اند. بیشتر عکس هایی که با این نوع لنز ها می گیرند از فاصله ای حدود ۳۰ سانتی متر گرفته شده اند. لنز های ماکرو فاصله ی کانونی بین ۵۰-۲۰۰ میلی متر دارند.
تمامی این لنز ها در فرمت FX و DX فاصله ی کانونی متفاوتی دارند.
اصطلاحات تخصصی لنزها :
ما روی لنزها علائم اختصاری و یا نشانه هایی می بینیم که اینها ویژگی های لنز ها را بیان می کنند. لنزها بر اساس فاصله ی کانونی در دسته بندی های متفاوتی قرار می گیرند پس فاصله ی کانونی مهم ترین مشخصه ی هر لنز است که روی لنز ها با XX-XX mm مشخص می شود یعنی اعدادی که بر حسب میلی متر هستند و بیان کننده ی فاصله ی کانونی لنز هستند.
USM و STM : از جمله علائم دیگری هستند که نوع موتور لنز را نشان می دهند. USM برگرفته از Ultrasonic motor که نوعی از موتورهای کم صدا و سریع بوده و قابلیت این را دارد که فوکوس خودکار التراسونیک داشته باشد. STM که از Stepper motor می آید نوع دیگر لنزهای کم صدا که با توجه به مکانیسم خاصشان مناسب برای دوربین های فیلمبرداری هستند.
APS-C و APS-H : علائمی مربوط به اندازه ی سنسور یک دوربین هستند. دوربین هایی با علامت APS-C اندازه ی سنسورشان کوچکتر از دوربین های فول فریم که زاوه ی دید بازتری دارند است. و اندازه نوع APS-H ابعادی حدفاصل سنسورهای فول فریم و APS-C دارند یعنی کوچکتر از فول فریم و بزرگتر از APS-C هستند.
F : عددی که در کنار این حرف روی لنز دوربین می بینیم نشانگر دیافراگم لنز دوربین است. هر چه این عدد کوچک تر باشد دیافراگم باز تر است و برعکس. مثلا دیافراگم f/2.8 نسبت به f/22 بازتر است.
EF و EF-S و EF-M : علائمی مربوط به نوع دهانه دوربین هستند. لنزهایی با دهانه EF را می توان روی دوربین های فول فریم و سنسور کراپ نصب کرد. EF-S را به جز در موارد خاص نمی توان روی دوربین های فول فریم استفاده کرد و فقط قابل استفاده روی دوربین هایی با سنسور APS-C هستند. نوع EF-M لنزها برای دوربین های Mirrorless یا دوربین های بدون آینه با سنسور APS-Cقابل استفاده هستند. این نوع لنز ها معمولا سبک و کوچکتر از دو مورد قبلی هستند.
L : لنزهای سری L گران ترین لنز های شرکت کانن هستند که دامنه ی وسیعی از لنزهای ZOOM یا تک کانونی با فاصله های کانونی مختلف را در خود دارند. از ویژگی منحصر به فرد آنها این است که از موتورهای نوع USM پشتیبانی می کنند و نوار قرمز رنگی که دور این لنز ها است از نشانه های شناسایی آنهاست.
IS (image Stabilizer ) : این علامت اختصاری نشان می دهد که لنز دارای لرزشگیر داخلی است.
DO : خلاصه شده ی عبارت Diffractive Optics بیانگر این است که این لنز ها قابلیت این را دارند که پرتو های نوری را بیشتر خم می کنند. وزن و ابعادشان کمتر از لنزهای مشابه شان است. لنز های DO یک نوار سبز رنگ روی خود دارند.
TS-E : بهترین گزینه برای عکاسی های معماری هستند چرا که این لنز ها قابلیت هایی مثل خم شدن به پایین و بالا ، چرخش لنز به دور خود یا rotation را دارند .
ll-lll : وجود این اعداد رومی بیانگر نسل های جدید از یک نوع لنز هستند مثلا ll نسل دوم یک لنز بوده که از نظر کیفیت و ویژگی نسبت به نسل یک خیلی برتر است.
MF ، AF : بیان می کند که می توان تغییر حالت فوکوس لنز را از حالت خودکار(AF) به حالت دستی( MF ) و از حالت دستی به حالت خودکار در آورد.
FT-M( Full-Time Manual Focus ) : این قابلیت بیان می کند که برای تغییر حالت فوکوس از حالت خودکار به حالت دستی نیازی نیست سوییچ کرد و در همان حالت خودکار می توان از فوکوس دستی استفاده کرد.
SSC (Super Spectra Coating ) : باعث کاهش بازتابش نور از المان های داخل لنز می شود.
Fluorite : برای کاهش خطاهای رنگی در لنزهای خودکار از پوشش فلورین استفاده می کنند.
UD (Ultra Low Despersian ) و Super UD : برای کم کردن خطاهای رنگی از این عناصر اپتیکی در یک لنز استفاده می شود.
دیافراگم چیست :
در تعریفی عامیانه یعنی اندازه ی دهانه ی لنز دوربین. دیافراگم روی زیاد و کم کردن نور یک تصویر تاثیر گذاشته و نسبت به شرایط نوری مختلف تغییر می کند. پس ساختاری شبیه چشم انسان دارد با این تفاوت که این تغییر مکانیکی است. اگر دیافراگم باز باشد میزان نور ورودی به دوربین زیاد و اگر بسته باشد میزان نور ورودی کمتر می شود. پس می توان گفت در کنترل نور نقش بسزایی دارد. بسته به این که تنظیمات دوربین شما خودکار است یا نه خود دوربین یا شما تعیین میکنید که با توجه به شرایط عکاسی این دهانه چقدر باز یا بسته شود. میزان دیافراگم با اعداد مشخص می شود که اعداد کوچک نشان دهنده ی دیافراگم باز و اعداد بزرگتر نشان دهنده دیافراگم بسته هستند مثلا f/22 . نقش مهم دیگر دیافراگم کنترل عکاس روی تاری یا فوکوس عکس است. یک دیافراگم باز باعث می شود پس زمینه عکس ما تار شود و یک دیافراگم بسته عکس این عمل می کند. می توانیم بگوییم اگر دیافراگم باز باشد وضوح تصویر سوژه ی مورد نظر از پس زمینه ی آن خیلی بیشتر است.
فاصله ی کانونی :
فاصله ای میلی متری بین مرکز نوری و سنسور دوربین است که روی لنز ها با یک یا دو عدد مشخص می شود. این مرکز نوری همان نقطه ی فرضی درون لنز بوده که در آن نقطه دو پرتو نور ورودی به هم برخورد می کنند. معمولا لنزهایی با فاصله ی کانونی بیشتر از ۵۰ میلی متر در دسته ی لنزهای تله و لنزهایی با فاصله کانونی کمتر از ۵۰ میلی متر در دسته ی لنزهای واید قرار می گیرند.
عمق میدان :
لنز یک دوربین تنها روی یک نقطه تمرکز می کند ، اما قسمتی در عقب یا جلوتر از این نقطه که هنوز واضح دیده می شود را عمق میدان می گویند. هر چه فاصله ی سوژه ی مورد نظر از دوربین کمتر عمق میدان هم کمتر می شود. این عمق با اندازه ی سنسور رابطه ی معکوس دارد یعنی هر چه اندازه ی سنسور یک دوربین کوچک تر باشد عمق میدان بیشتر است.
بهترین برند های تولید کننده لنز دوربین :
در این مدت زمان طولانی که لنز ها یکی از ارکان عکاسی به شمار می آیند شرکت های مطرح برای نیاز کاربر شروع به تولید لنز های مبتدی تا حرفه ای را انجام داده اند در ادامه لیستی از این شرکت ها را بزرگ صحبت خواهیم کرد
کانن : این شرکت در سال ۱۹۳۳ توسط یوشیداگورو و اوچیدا سابورو تاسیس شد. شرکتی ژاپنی که تخصص آن در دوربین و سایر تجهیزات عکاسی است.
سیگما : یکی دیگر از شرکت های ژاپنی در زمینه تولید دوربین و سایر تجهیزات عکاسی شرکت سیگما بوده که همه ی تولیدات آن در شهر آیزو فوکوشیما انجام می شود و حدود چهار دهه است که فعالیت می کند. بخش عمده ای از شهرت این شرکت بخاطر تولید لنز های دوربین عکاسی است.
نیکون : در سال ۱۹۱۷ میلادی با آمیخته شدن سه شرکت در زمینه اپتیک پایه گذاری و بعد تاسیس شد. نیکون خلاصه شده ی نام ژاپنی کابوشیگی گایشا نیکون است. یکی از شرکت های متعلق به میتسوبیشی بوده که محل آن در توکیو پایتخت ژاپن است. این شرکت در بین تمامی شرکت های دیگری که در این زمینه فعالیت می کنند تا به امروز بیشترین تعداد لنزهای دوربین و لنز را تولید کرده و در فستیوال ها به مدت ۲۸ سال متوالی برنده با کیفیت ترین لنز ها شده است.
تامرون : در سال ۱۹۵۰ توسط تاکه یوکی آرای تاسیس شد و به تولید تجهیزات اپتیکی لنزهای دوربین های مدار بسته و عکاسی پرداخت. بین دهه ۸۰-۹۰ میلادی با ابتکاری خلاقانه در زمینه ی تولید لنز و اتصال های adaptall که شبیه لنزهای Red و Zeiss بود در بازار جهانی سهم خود را افزایش داد.
سونی : در سال ۱۹۴۶ توسط دو مهندس ژاپنی بنام های آکیو موریتا و ماسارو ایبوکا تاسیس شد. نام این شرکت برگرفته از دو واژه ی sonic به معنای صوتی و sound به معنای صدا گرفته شده و در کل معنی پسر دارد یعنی گروهی اکوچک از جوانان که علاقه به ساخت ایده های جدید دارند. این شرکت بزرگ ترین تولید کننده سنسورهای تلویزیون و دوربین در جهان است. دفتر مرکزی آن در میناتو توکیو قرار دارد . همچنین این شرکت بزرگترین سهام دار شرکت تامرون است.
